Danh sĩ thời Tự Đức, hiệu Hoàng Trung, tổ tiên quê làng Hà Trung, nhập tịch làng Bác Vọng Đông, ngụ ở làng Thanh Lương, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế. Ông từ trẻ đã thông thái có tiếng là thần đồng, năm Đinh Mùi 1847, đỗ Cử nhân. Sau đó đỗ thi Hội, vào thi Đình bị phạm húy nên bị cách mọi học vị và cấm trọn đời không được đi thi nữa. Ông bèn đi dạy học tại nhà một vị quan lớn, sau nhờ vị quan lớn ấy tâu vua xin cho ông thi lại. Ông đỗ Giải nguyên, thế là trước sau ông đã thi đỗ Cử nhân hai lần.

Đời Tự Đức ông làm Tri huyện, nổi tiếng thanh liêm rồi lần thăng đến Bố chính sứ Nam Định, sau đổi làm Biện lý Bộ Hộ. Ông nhiều lần đi công cán tại Hương Cảng.

Ông tích cực phục vụ dân nghèo, xin đặt ra Ty Bình Chuẩn, khi đầu mùa thì nhà nước mua lúa tàng trữ, khi mất mùa thì đem bán rẻ cho dân. Tự Đức nghe theo và giao cho ông trách nhiệm điều khiển nhân viên trong ty ấy.

Sau, vì có kẻ vu cáo, ông bị giáng làm Trước tác, sung Bang biện Ninh Thái. Ít lâu ông bị bệnh, mất năm Giáp Tuất 1874 khi đang tiễu phỉ ở đất Bắc. Ông là người đầu tiên du nhập nghệ thuật nhiếp ảnh vào nước ta qua việc mở hiệu chụp ảnh Cảm Hiếu Đường ở Hà Nội, nên được xem là ông tổ của nghệ thuật nhiếp ảnh Việt Nam. Mộ ông ở làng Hiền Sĩ, huyện Phong Điền và nhà thờ ông ở làng Thanh Lương, thị xã Hương Trà đều được xếp hạng là di tích quốc gia.

Tác phẩm Đặng Hoàng Trung thi sao, Đặng Hoàng Trung văn sao và nhiều sách khác.