Cách thức ăn uống trong các dịp kỵ, giỗ
  

Kỵ giỗ là việc hệ trọng, bà con, thông gia, bằng hữu, con cháu đều có mặt, sau lễ cúng là bữa cơm ngày giỗ để mời mọi người. Vì vậy, cách thức ăn uống trong các dịp kỵ giỗ thường mang tính lễ nghi, phải được gia đình chuẩn bị chu đáo.

Cách sắp đặt bàn ăn được tính trước, có bàn dành riêng cho các bậc bà con trưởng thượng, người cao tuổi, người có thứ bậc cao trong gia tộc, hoặc thông gia của gia đình, đặt ở vị trí trang trọng; có các bàn của bà con bằng hữu lớn tuổi, có bàn cho con cháu và trẻ em. Khi lễ cúng vừa xong, bàn ghế và món ăn được sắp dọn ổn định, chủ nhà lần lượt mời bà con đến bàn ăn theo thứ bậc đã định. Bà con vào vị trí cũng chú ý ngồi theo “tôn ty trật tự” của gia tộc. Khi bàn ăn của các bậc trưởng thượng đã ổn định, chủ nhà hoặc người đại diện sẽ tỏ lời, mời mọi người nâng ly, cầm đũa; sau đó tiếp tục mời bà con, bạn bè.

Trong bữa ăn ngày giỗ, thông thường chủ nhà không ngồi ăn để tập trung chăm lo tiếp khách; trường hợp phải ngồi ăn, thường cũng ngồi sau cùng, ở vị trí gần bà con thân cận hoặc bạn bè; thỉnh thoảng phải lui tới các bàn để quán xuyến công việc; một vài người nhà cũng chưa ngồi ăn để lo phục vụ. Đầu bữa ăn, mọi người có mời nâng ly, cầm đũa. Món ăn trong bữa kỵ rất phong phú, nhưng người ăn phải chọn những món khai vị để ăn trước, sau đó lần lượt dùng đều các món còn lại, không tập trung vào một số món ăn. Khi ăn, người lớn vừa ăn vừa trò chuyện thân tình, vui vẻ. Trong ăn uống, người ăn kỵ có chú ý khi một vài người đã ăn xong thì mình cũng chuẩn bị kết thúc, không để bữa ăn kéo dài, chỉ còn riêng mình. Chỉ khi bữa ăn đã đến hồi kết thúc, chủ nhà mới cho đưa món tráng miệng ra khi khách còn ăn là điều tối kỵ đối với người Huế, bà con ăn xong, chủ nhà có lời cảm ơn, đôi khi còn chuẩn bị sẵn vài món bánh làm quà để gửi cho các bậc trưởng thượng hoặc người có vai vế quan trọng không đến dự kỵ được.

Kỵ giỗ là việc tỏ lòng hiếu kính theo phong tục cổ truyền, đồng thời là dịp để gia đình gắn kết tình cảm với bà con, bằng hữu; không chỉ lễ cúng phải trang nghiêm, bữa ăn và cách ăn uống kỵ giỗ ở Huế cũng mang tính lễ nghi đặc biệt, thể hiện một nét văn hóa có tính truyền thống ở vùng đất Cố đô.

www.thuathienhue.gov.vn
 Bản in]