Địa điểm: Phường Phú Hoà (nay thuộc phường Đông Ba), thành phố Huế, Thừa Thiên Huế.

Địa điểm di tích Trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba

Trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba - nơi Nguyễn Tất Thành (Chủ tịch Hồ Chí Minh) theo học những năm 1906 - 1908. Trường được thành lập năm 1905, trên nền đình chợ Đông Ba cũ, cách cổng Đông Ba chếch hướng Đông - Nam khoảng 100m. Năm 1923, trường được di chuyển đến địa điểm trường THPT Gia Hội ngày nay. Vị trí cũ nay là vườn hoa nằm trên đường Phan Đăng Lưu, thuộc phường Phú Hoà (nay thuộc phường Đông Ba), thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Nguyễn Tất Thành học ở trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba niên khoá 1906 - 1907: lớp nhì, 1907 - 1908: lớp nhất. Là một học trò ham học, thông minh, trong kỳ thi Primaire năm 1908 - Thành là một trong 10 học trò giỏi nhất của trường được thi vượt cấp vào lớp đệ nhị, niên học 1908 - 1909, ban trung học hệ Thành chung, trường Quốc Học.   

Thời gian học ở trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba, Nguyễn Tất Thành cùng bạn bè tìm hiểu và khám phá sự trái ngược giữa thực tế cuộc sống với những điều trong sách vở, đặc biệt là khẩu hiệu “Tự do - Bình đẳng - Bác ái” mà thực dân Pháp đang rao giảng. Càng tiếp cận với nền văn minh Pháp qua sách vở, càng tạo cho Nguyễn Tất Thành tính tò mò muốn tìm hiểu những điều bí ẩn đằng sau khẩu hiệu đó. Những năm tháng học tập ở trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba cũng như ở trường Quốc Học Huế sau này đã đặt nền móng đầu tiên cho sự nhận thức và tư duy khoa học để từ đó Người quyết định đi sang phương Tây tìm đường cứu nước.

Ngày nay để ghi lại dấu ấn khoảng thời gian Nguyễn Tất Thành theo học tại trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba, được sự quan tâm của lãnh đạo thành phố Huế, Đảng bộ và nhân dân phường Thuận Hòa đã cùng với Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế tiến hành chỉnh trang, quy hoạch địa điểm đã từng tồn tại ngôi trường, thành công viên văn hóa khang trang, và dựng bia tưởng niệm, để mọi tầng lớp nhân dân đến đây hiểu được giá trị lịch sử của vùng đất từng in dấu ấn vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu của dân tộc Việt Nam.

* Di tích lịch sử địa điểm trường tiểu học Pháp - Việt Đông Ba đã được UBND tỉnh công nhận là di tích cấp tỉnh tại Quyết định số 2460/QĐ-UBND ngày 28/10/2008./.