Cơ cấu bữa ăn dân gian ở Huế
  
Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Bữa ăn dân gian ở Huế về cơ bản là mô hình bữa ăn truyền thống của người Việt, được thực hiện theo phong cách của cư dân xứ Huế. Tương tự như một số địa phương khác của Việt Nam, người Huế tổ chức bữa ăn theo mốc phân chia thời gian và công việc trong một ngày, bao gồm chủ yếu là bữa ăn sáng mang tính “điểm tâm”, “lót dạ” và hai bữa ăn chính vào buổi tối và buổi trưa.

Bữa ăn sáng thường đơn giản. Với người nghèo khó trước đây, có thể là một tô cơm nguội với một vài món ăn dưa muối, một vài chén cháo gạo/nếp với đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen…, có thể khá hơn là gói bắp hầm, xôi bắp, là ổ bánh mì đơn giản đầu xóm. Với những gia đình khá giả, những thành viên trong gia đình có thể ăn bữa sáng tươm tất với các món bún, cháo do bà mẹ, bà chị chế biến hoặc đến các quán hàng điểm tâm với những món ăn sáng đa dạng, từ các món bún, cháo địa phương, đến các món ăn điểm tâm du nhập từ nhiều vùng miền khác.

Hai bữa ăn chính vào buổi trưa, buổi tối là lúc cả gia đình quây quần quanh mâm cơm. Bữa ăn chính bao gồm một nồi cơm chung và khoảng từ ba đến năm món ăn, kèm theo các loại nước chấm được sắp đặt quanh tô canh. Vào mỗi bữa ăn chính, ngồi ở vị trí thuận lợi là người cao tuổi, xa hơn là những người có vị trí thấp dần, trẻ em thường ngồi cạnh mẹ hoặc người chị lớn tuổi; người con dâu hoặc bà mẹ ngồi gần nồi cơm để phục vụ gia đình. Trước khi ăn, người nhỏ tuổi thường xếp đặt chén đũa cho mọi người. Sau mỗi bữa ăn chính, những người cao tuổi được con cháu chuẩn bị thức uống, thường là nước chè hoặc nước trà đã pha sẵn, khác với cách uống trà buổi sớm mai hay khi nhà có khách. Bữa ăn trưa thường diễn ra khi mọi người đã quay về nhà sau một buổi sáng bận rộn với công việc, việc ăn uống thường diễn ra gọn hơn buổi tối. Bữa ăn tối gắn với thời điểm nghỉ ngơi cuối ngày đã trở thành một sinh hoạt nhỏ của gia đình bên mâm cơm.

Với những gia đình có thu nhập tương đối khá, khoảng giữa buổi chiều, một số thành viên trong gia đình đôi lúc còn thêm quà vặt mà người Huế gọi là “bữa lỡ” như đậu hủ, chè, bánh, cháo… do người bán rong trong vùng bán dạo.

Ngoài các bữa ăn thông thường mỗi ngày, những khi gia đình phải nhờ người đến làm thuê trong công việc đồng áng, trong xây dựng, sửa chữa nhà cửa…, chủ nhà còn làm thêm bữa lỡ, với những món bún, cháo, chè hoặc bánh, để thợ ăn thêm giữa hai bữa chính như một hình thức bồi dưỡng, tăng thêm năng lượng cho người làm.

www.thuathienhue.gov.vn
 Bản in]