Hò mái nhì, mái đẩy là điệu hò trên sông nước, âm điệu ngân nga, lan tỏa, mang sắc thái những dòng sông ở Thừa Thiên Huế: Êm đềm, phẳng lặng và đầy mộng mơ.

Hò mái nhì thường đuợc ưa chuộng từ nông thôn cho đến thành thị, nhất là trên dòng sông Hương tình tứ, nên thơ. Điệu hò êm ả, vang vọng, để lại những dư âm trên mặt nước, trong bầu không khí huyền ảo của trăng, của mây và sương khói trên sông.

Lời hò thường uyển chuyển, láy đi láy lại, khoan thai mà: 

      Cầu Trường Tiền sáu vài mười hai nhịp

      Em qua không kịp tội lắm anh ơi

      Ngờ đâu mà duyên trời sớm dứt, đêm em nằm tấm tức lụy nhỏ tuôn rơi

      Vì ai mà mang tiếng chịu lời

      Đôi đứa mình xa cách, bởi ông trời mà xa.

Hò mái đẩy cũng ngân nga vang vọng. Nhưng so với mái nhì có phần ngắn và mạnh hơn. Điệu hò này cũng phổ biến khắp Thừa Thiên Huế, nhưng thường gặp nhất là trên dòng sông Bồ, gần vùng phá Tam Giang. Những đêm trăng sáng, năm sáu chiếc đò dọc bơi gần nhau, những lời hò trao gởi lại trên sông, thành những cuộc tâm tình sâu lắng giữa mênh mông trời nước:

      - Em bước xuống đò, hai mái chèo thốc

      Ngó lên cánh buồm, gió dục buồm lay,

      Ôi thôi rồi duyên nợ chay vay

      Khác chi ngọn bèo tan ra khốn trông hiệp lại buồn thay hỡi buồn!

      - Đập sông Bồ có khúc sâu khúc cạn

      Chàng có thương thiếp, cho thiếp chộ hình chộ dạng để bớt nhớ thôi thương

      Kể từ ngày đào lựu cách trở hai phương

      Trông cho thấy mặt kẻo hai đứa hai đường thảm chưa?

      - Gió thổi pho pho đưa đò lên Huế

      Trăng non Đoài vội xế Bao Vinh

      Gặp nhau đây giữa ngã ba Sình

      Có ai vô kết nghĩa chung tình ngàn năm?

Làn điệu hò mái nhì, mái đẩy còn được vận dụng trong một số hình thức dân ca khác, ví dụ như trong hò đưa linh, hoặc hò nàng Vung (một kiểu sinh hoạt dân gian khá đặc biệt ở phía Nam Thừa Thiên Huế.

      - Anh xa em ra chưa đầy một tháng

      Nước mắt lai láng hai tám đêm ngày

      Biết răng chừ nước ráo lòng mây

      Sông kia hết chảy, duyên nợ này mới thôi thương.

      - Ai mau chân qua chuyến đò trước

      Ai lỡ bước qua chuyến đò sau

      Thuận buồm xuôi gió gặp nhau mấy hồi.

      - Anh ra có nhớ nghĩa em không

      Hay là thuận buồm, xuôi gió biệt mong xa chừng.

      - Ai đi qua bến Cầu Hai

      Có về xứ Huế thì mai mốt về

      Đất Cầu Hai trai hiền gái đảm

      Người Cầu Hai lịch lãm dễ quen

      Dù cho mưa gió bao phen

      Mai kia về ngoài nớ chớ có quên trong này.

      - Anh tưởng ông tơ hồng đang còn bận việc

      Ngỡ thiên tào chưa quyết nơi đâu

      Còn đang lo phận khó, chưa dám trao câu tình.