Địa chỉ: Xã Bình Tiến, Thị xã Hương Trà
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, vùng đất Bình Điền, Hồng Tiến (nay là xã Bình Tiến) là địa bàn quân địch chú trọng để xây dựng các căn cứ quân sự nhằm ngăn chặn hướng tiến công của quân ta từ phía Tây tiến về vùng đồng bằng, đô thị. Để thực hiện ý đồ đó, đế quốc Mỹ thiết lập hệ thống quân sự dày đặc, gồm căn cứ Birmingham (Bê Hem), căn cứ Động Tranh (Bastogne) và kiểm soát nhiều điểm cao lân cận.
Động Tranh (Bastogne) là một quả đồi nhô lên độc lập cách Bình Điền và điểm cao 66 khoảng 4km về phía Tây, cách điểm cao 372 khoảng 1km về phía Bắc. Đường 12B đi giữa hai quả đồi tròn, trong bản đồ quân giải phóng gọi là đồi Hạt Gạo, cách Động Tranh (Bastogne) khoảng 700m về phía Đông… tạo thành hình lòng chảo và bị chia cắt bởi nhiều sông suối. Địa hình ở đây tuy hẹp nhưng là một trong những nơi xung yếu nhất, mang tính chiến lược quân sự.
Trong những ngày tháng chiến đấu gian khổ suốt năm 1972, căn cứ Động Tranh (Bastogne) và trên tuyến đường 12B ở phía Tây Thừa Thiên Huế, nhiều chiến sĩ quân giải phóng đã cống hiến xương máu của mình, trong đó có các đồng chí của Tiểu đoàn 24, Trung đoàn phòng không 241, thuộc Sư đoàn 367 (nay thuộc Lữ đoàn Phòng không 241 Quân đoàn 1) đã lần lượt anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. Để ghi nhớ cống hiến, hy sinh của các chiến sĩ, ngày 26/7/2017, Thị đoàn Hương Trà đã tiến hành xây dựng công trình Bia tưởng niệm liệt sỹ tại căn cứ quân sự Động Tranh (Bastogne) tại xã Bình Tiến, nhằm vinh danh các liệt sĩ của Tiểu đoàn phòng không 24, Trung đoàn 241 (Đoàn xung kích), Sư đoàn 367 đã anh dũng hy sinh trong các trận giao tranh ác liệt giữa ta và địch vào năm 1972.
Bia tưởng niệm liệt sỹ tại căn cứ quân sự Động Tranh (Bastogne) là một công trình đền ơn đáp nghĩa đầy tính nhân văn, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc và sự tôn vinh của Đảng, chính quyền và nhân dân địa phương đối với những người con yêu quý trên mọi miền đất nước. Đây còn là nơi để các gia đình liệt sĩ, các tổ chức, đoàn thể đến viếng thăm và thực hiện công tác đền ơn đáp nghĩa theo truyền thống đạo lý “uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc Việt Nam, có ý nghĩa lịch sử trong việc giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Di tích nằm bên cạnh tuyến đường 12B (Quốc lộ 49),Tổng thể di tích gồm có các công trình sau: La thành, sân, nhà Bia:
La thành: Từ ngoài vào là hệ thống la thành (cao 90cm, rộng 55cm, dài 66,6m) bằng bê tông xi măng bao quanh toàn bộ khuôn viên, ở giữa la thành (phía trước) có trổ lối đi vào.
Sân: Nối liền với hệ thống la thành xung quanh là khoảng sân rộng lát gạch Terrazzo, hai bên tả, hữu có trồng các loại cây lưu niên tạo ra một không gian xanh, thoáng mát.
Từ sân đi qua các bậc tam cấp là đến Nhà bia.
Nhà bia: Được xây dựng bằng bê tông cốt thép, mặt quay về hướng Đông Nam, có 3 bậc cấp đi lên, nền lát gạch men. Nhà Bia được xây theo hình lục giác, có 6 trụ tròn (trụ cao 2,3m), mái lợp ngói mũi hài, ở các đầu đao để trơn, không trang trí hoa văn. Ở giữa có dựng một tấm Bia bằng bê tông xi măng, mặt trước ốp đá Granite, khắc chìm danh sách các liệt sĩ của Tiểu đoàn phòng không 24 - Trung đoàn 241 (Đoàn xung kích) đã hy sinh năm 1972. Ở trước Bia có đặt một lư hương dùng cho việc dâng hương, tưởng niệm các liệt sĩ.
Bia tưởng niệm liệt sỹ tại căn cứ quân sự Động Tranh (Bastogne) được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh theo Quyết định số 555/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh ban hành ngày 15/03/2021)
Ghi chú: Theo Nghị quyết 175/2024/QH15 ngày 30 tháng 11 năm 2024 của Quốc Hội về việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương ; Theo Nghị quyết số 1314/NQ-UBTVQH15 ngày 30 tháng 11 năm 2024 của Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của thành phố Huế giai đoạn 2023 – 2025. Từ 1/1/2025 địa danh Xã Bình Tiến, Thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế được đổi tên thành Xã Bình Tiến, Thị xã Hương Trà, thành phố Huế