Tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung đánh giá kết quả khắc phục các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) sau 4 đợt thanh tra; kết quả thực hiện các ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và của Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU; những tồn tại, hạn chế chưa được khắc phục, các công việc chưa hoàn thành; xác định các nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới (đợt thanh tra lần thứ 5 của của EC dự kiến diễn ra vào tháng 10/2024).

Các báo cáo, ý kiến tại Hội nghị thống nhất đánh giá, sau gần một năm từ đợt thanh tra lần thứ 4 của EC (tháng 10/2023) và 7 năm triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" của EC, Việt Nam đạt được nhiều kết quả được EC ghi nhận, nhiều nội dung EC chỉ ra và yêu cầu đã được khắc phục.

Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 32-CT/TW (ngày 10/4/2024) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác IUU. Chính phủ có Nghị quyết số 52/NQ-CP ngày 22/4/2024 ban hành Chương trình hành động và kế hoạch triển khai Chỉ thị số 32 của Ban Bí thư.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất quyết liệt, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương có liên quan tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, giao cụ thể những nhiệm vụ, thời gian hoàn thành, kết quả đạt được cho từng bộ, ngành, địa phương có liên quan triển khai thực hiện.

Nhờ đó, kết quả triển khai thực hiện chống khai thác IUU đã có sự chuyển biến, đạt được những kết quả cụ thể. Khung pháp lý đã được hoàn thiện theo khuyến nghị của EC. Công tác quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá được tăng cường. Việc thực hiện quy định về truy xuất nguồn gốc thủy hải sản khai thác từ sau đợt thanh tra lần 4 đến nay đã được rà soát, thực hiện chặt chẽ hơn trước. Công tác thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU đạt được một số kết quả quan trọng, trong đó đã khởi tố 11 vụ hình sự, đang điều tra 3 vụ có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Tuy nhiên, tới nay vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, công việc chậm hoàn thành liên quan tới quản lý đội tàu, thực thi pháp luật, kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS), tình trạng vi phạm khai thác bất hợp pháp.

Tại điểm cầu trực tuyến tỉnh Thừa Thiên Huế

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến về những kết quả đã đạt được và những tồn tại, hạn chế.

Phân tích sâu về nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế này, Thủ tướng nhấn mạnh phải xử lý trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, các cấp, các cơ quan, các địa phương nếu không thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chống khai thác IUU, thiếu quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, chưa quan tâm đúng mức, thiếu kiểm tra, thanh tra, giám sát…

Thủ tướng yêu cầu Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, đảm bảo hoàn thành một số nhiệm vụ. Theo đó, rà soát toàn bộ các vụ việc vi phạm khai thác IUU từ sau đợt thanh tra lần thứ 4 đến nay, trước hết tập trung các vụ việc ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị VMS, vượt ranh giới trên biển; môi giới, móc nối, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài...; tiếp tục điều tra, xác minh, kiên quyết xử phạt dứt điểm các trường hợp vi phạm; hoàn thành, báo cáo kết quả thực hiện trong tháng 9/2024.

Tập trung tối đa nguồn lực (nhân lực, kinh phí, trang thiết bị, phương tiện), điều động, tăng cường lực lượng tại địa phương, đặc biệt là chính quyền cơ sở (xã/phường/thị trấn) tại các địa bàn trọng điểm, phối hợp chặt chẽ với lực lượng biên phòng, công an vừa tuyên truyền, vận động, vừa kịp thời ngăn chặn, xử lý từ sớm, từ xa tàu cá, ngư dân có ý định vi phạm, đặc biệt là tại các tỉnh Kiên Giang, Cà Mau, Bình Định, Bà Rịa-Vũng Tàu...

Các tỉnh tiếp tục để xảy ra tình trạng tàu cá của địa phương vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài phải tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, lực lượng chức năng có liên quan; hoàn thành, báo cáo Thủ tướng kết quả trong tháng 9 năm 2024. Khẩn trương hoàn thành công tác quản lý đội tàu, đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, đánh dấu tàu cá, cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm cho tàu cá, xử lý dứt điểm tàu cá "03 không"; xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan chậm trễ trong việc cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá theo quy định.

Kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác; kiên quyết xử lý trách nhiệm Ban quản lý cảng cá, Văn phòng thanh tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá để tàu cá vi phạm khai thác IUU ra vào cảng, bốc dỡ sản phẩm thủy sản khai thác mà không xác minh, xử lý theo quy định. Tiếp tục rà soát, thực hiện nghiêm túc công tác xác nhận, chứng nhận truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; kiên quyết xử lý hình sự hành vi hợp thức hóa hồ sơ cho các lô hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu.

Thủ tướng cũng lưu ý, cùng với thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cần đẩy mạnh chăm lo, hỗ trợ việc làm, sinh kế bền vững cho người dân, như chuyển đổi từ đánh bắt sang nuôi trồng hải sản…; đồng thời tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, thực hiện trách nhiệm với đất nước, quê hương và với chính mình, tránh vì lợi ích trước mắt mà quên đi lợi ích lâu dài, tránh vì lợi ích cá nhân, cục bộ mà quên đi lợi ích chung, việc cương quyết xử lý vi phạm, chống khai thác hải sản bất hợp pháp là vì lợi ích của chính ngư dân và đất nước. Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội, các cơ quan báo chí-truyền thông Trung ương và địa phương vào cuộc mạnh mẽ hơn trong tăng cường tuyên truyền, vận động người dân…

"Nếu địa phương nào không có sự chuyển biến trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU trong thời gian tới, tiếp tục để xảy ra các sai phạm, không hoàn thành các nhiệm vụ được giao, đồng chí Bí thư tỉnh ủy, thành ủy, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải chịu trách nhiệm trước Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo chỉ đạo tại Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư, Nghị quyết số 52/NQ-CP của Chính phủ", Thủ tướng nhấn mạnh.